Erve Hassink

Het erf Hassink vormt samen met enkele andere oude erven de buurtschap Mekkelhorst, gelegen langs een oude Dinkeltak tussen Denekamp en Beuningen. De Mekkelhorst wordt als ‘Mikulunhurst’ al genoemd in het Heberegister van de abdij Werden a/d Ruhr uit de 10de eeuw. De oudste vermelding van het erf Hassink (Haszekinck to Meckelhorst) is in een akte uit het midden van de 14de eeuw bewaard gebleven, waarin het wordt vermeld als een leengoed van Graaf Otto van Bentheim aan de ridder Ludolph van Schonevelde. Archeologische vondsten op het erf wijzen echter op een mogelijk oudere oorsprong van het erf.

Het tegenwoordige erve Hassink bestaat nog uit een tweekaps-boerderij en een naastgelegen varkensstal. De overige bijgebouwen zijn in de jaren ’60 van de vorige eeuw gesloopt of verplaatst, toen het boerenbedrijf naar een andere locatie werd verplaatst bij de ruilverkaveling en ontginning van het voormalige heidegebied aan de oostzijde van Denekamp. Het had niet veel gescheeld of het volledige erf zou in deze tijd zijn verdwenen. Door een samenloop van omstandigheden is dit uiteindelijk gelukkig niet gebeurd. Ondanks het verdwijnen van veel bijgebouwen heeft het erf zijn historisch karakter voor een belangrijk deel weten te behouden, met haar eiken en lindebomen, en vanwege het ensemble met de rest van de buurtschap.

De huidige boerderij kent een lange bouwgeschiedenis, waarin vele generaties van bewoners hun sporen hebben achtergelaten. Dit volgens de destijds geldende eisen aan comfort, en het praktische gebruik ten behoeve van de dagelijkse werkzaamheden die volgden op de nieuwe ontwikkelingen die zich in de loop der eeuwen voordeden. Zo is het eikenhouten ankerbalkgebint zeer waarschijnlijk het oudste onderdeel van het gebouw, met geritste telmerken die een datering in de 17de of 18de eeuw aannemelijk maken. In deze tijd moet het al een vrij grote boerderij van acht gebond zijn geweest. Ook de kapconstructie met eikenhouten sporen is, op enkele hanebalken na, nog origineel. Het is niet duidelijk of deze kap, met gezaagde telmerken, uit dezelfde tijd als het gebint dateert. Op de deel ligt over een groot deel van de oppervlakte nog een Bentheimer zandstenen vloer die getuige een bewaard gebleven rekening in het midden van de 19de eeuw is aangelegd. Rond deze tijd moet men het woongedeelte ook al eens gemoderniseerd hebben, en al dan niet gedeeltelijk van stenen muren hebben voorzien, waarbij de boerderij tevens een gebintvak werd verlengd. Dit ging ten koste van een voormalige bovenkamer aan de boerderij. Hierop wijst een gedenksteen in de voorgevel met het jaartal 1855 en de initialen van de toenmalige bewoners.

Hoewel het uiterlijk van de huidige boerderij, zoals vele boerderijen in Twente, uit het begin van de 20ste eeuw dateert, betreft dit voor een belangrijk deel dus slechts het moment van vervanging van de oorspronkelijke vakwerkwanden door stenen gevelmuren. In de ankerbalk langs de achtergevel en in de muurplaat op de zijgevel zitten nog de gaten voor vakwerkverbindingen en voor de spijlen van de oude vlechtwerkwanden. Ook werd de nieuwe muur in deze tijd hoger opgemetseld, waardoor de kenmerkende knik in het zadeldak ontstond. Aan de eennalaatste ankerbalk is te zien dat de boerderij oorspronkelijk een onderschoer heeft gehad. Dit blijkt tevens uit oude kaarten waarop de boerderij wordt weergegeven.

De modernisering van het stalgedeelte, waarbij vermoedelijk ook de grupstal werd aangelegd, zal volgens een inscriptie in de sierlijst om de niendeur, die is uitgevoerd in cementrustiek, in 1908 zijn afgerond. Slechts korte tijd later in 1912 was de extra stalruimte aan de linkerzijde van de boerderij een feit, waardoor een tweekaps-boerderij ontstond. Deze ontwikkeling is niet los te zien van de

omvorming naar de grupstal en de vergroting van de veestapel in deze tijd, waarbij grotere boeren vaak een extra stal bij bouwden voor de mestopslag en bijvoorbeeld om in dit geval (meer) varkens te kunnen houden. In 1957 is door de verder schaalvergroting de vrijstaande varkensstal bijgebouwd en werd de in 1912 aangebouwde stal voor uitbreiding van het melkvee in gebruik genomen. Ook werd in de jaren ’40 en 50 een verdere modernisering van het woongedeelte doorgevoerd en zijn twee kleine slaapkamertjes op de hooizolder aangelegd.

Dat er geleefd is op het erf Hassink mag duidelijk worden uit de vele verhalen van de mensen die hier ooit nog gewoond hebben of wiens ouders of grootouders op dit erf geboren zijn. Oudere mensen kennen nog verhalen uit mondelinge overlevering dat de keuken nog op de deel was, of dat er zelfs eens een kind gestorven was door de kou in de tijd dat de boerderij nog een los hoes was. En toen aan het einde van de 19de eeuw meerdere erfopvolgers kort na elkaar overleden verzocht de pastoor van Denekamp in een brief aan een boerenzoon die inmiddels op een ander erf woonachtig was, of hij niet terug wilde komen op zijn geboorte-erf om de boerderij over te nemen en orde op zaken te stellen. Deze zware taak voor de nog jonge boer (14 jaar!) heeft mogelijk zijn tol geëist. Ondanks dat hij de huidige indrukwekkende boerderij heeft vormgegeven en uitgebreid, is hij jong overleden op 36-jarige leeftijd.

De beperkte ingrepen die inmiddels zijn gedaan door de nieuwe bewoners hebben duidelijk gemaakt dat nog veel oude bouwsporen in de boerderij bewaard zijn gebleven, waardoor veel informatie te winnen is over de bouwgeschiedenis. Ook is gebleken dat in verschillende archieven vaak nog waardevolle gegevens over verbouwingen en bewoners te vinden zijn. Dit alles is van grote meerwaarde voor de beleving van het wonen op het historische erf.

  • Type boerderij:
  • Aanwezige uitbouwen:
  • Dakvorm:
  • Buurtschap: Mekkelhorst
  • Bouwjaar:
  • Straatnaam: Mekkelhorsterstraat 27
  • Huisnummer: 27
  • Postcode: 7588 PL
  • Plaats: Beuningen
  • Lengtegraad: 7.020623224122101
  • Breedtegraad: 52.358954555800544

Omgeving

  • Oude schuur
  • Kap schuur
  • Bakhuis Karnhuis
  • Kapberg
  • Kippenhok
  • Waterput
  • Moestuin
  • Siertuin
  • Boomgaard
  • Haag
  • Oprijlaan
  • Oude bomen
Kom ook op de ervenkaart!
Twentse Erven heeft de Digitale ervenkaart laten ontwikkelen in het kader van het project Buurten in Twente, met subsidie van de provincie Overijssel. De kaart is in volle glorie te bekijken door op de afbeelding hiernaast te klikken.
Twentse Erven wil met de digitale kaart de vele mooie erven die er in Twente gelukkig nog te vinden zijn in beeld brengen. Door middel van duidelijke basisinformatie en met het tonen van vele fraaie foto's wordt gestreefd naar een representatief overzicht van boerderijen, met spreiding over heel Twente.
Meld je aan
Op de hoogte blijven?