Het Gewaarde Erve Honiglo.

De boerderij van het erve Honiglo is gelegen aan de Denekamperdijk nr. 57 in de Gemeente Losser en is van het Saksische type met een hoog, door pannen gedekt zadeldak met aan de voor- en achterzijde houten voorschotten en topmakelaars. Aan de achterzijde bevindt zich een overstek op korbelen. De voorgevel is in 1921 vernieuwd in de traditionele trant. Op het erf staan verder een wagenloods met pannen zadeldak en voorschot[1]

Zie : Erve Honiglo op Vimeo en op youtube.

De eerste vermelding van het erve Honiclo is in 1319 toen Hinricus de Honechlo [2] wordt genoemd in  “Das Älteste Lehnbuch” van Steinfurt 1280 – 1439. Ook wordt de Conradinchoff to Hon Erle in Kirchspiel Losser genoemd waarmee in hoge mate van zekerheid het Honiclo wordt bedoeld. In oct.1379/83 is Heyne van de Dike de leenman van de bisschoppen van Utrecht en wordt het erf voor het eerst Hof tho Honerle genoemd. Deze Heyne wordt in 1395 opgevolgd  door Henrick van den Dike die op zijn beurt door Johannes Voet tho Beugelscamp wordt beleend. Daarna komen verschillende geslachten in de belening voor, waaronder de Kettelers, Willem Doys,3 burgemeester en cameraar te Deventer en Rutger van Honichloe.

Als in het midden van de 16^e eeuw een bewoner van de Schultinckhof in de marke Losser naar het Honiglo gaat neemt hij zijn huisnaam  “Scholte” mee en wordt het erf sinds die tijd Scholte Honiglo genoemd.  Hij nam daarbij ook verschillende rechten van de Schultinchof mee naar het Honiglo waaronder het recht van schapendrift over de Losservoorde 4. In het verpondingsregister van Twente 1601 ligt het erf woest en wordt “Scholtenhuys” 5 genoemd en komt toe aan de Kettelersche.

Anno 1692 verkoopt de wed. Doys  het erve Scholte Honiglo aan het Dorp Losser. De Dorpers, hadden het recht op de zogenaamde “zesde voet” in de Marke[3]en doordat zij verder geen inkomsten uit algemene middelen hadden maar wel financiële verplichtingen aan de Marke, kregen zij de opbrengst van de pacht uit het erve Scholte Honiglo om de financiële tekorten aan te vullen6. De Dorpers bepalen vanaf die tijd wie er mag boeren op het erf.  Opvallend is dat er in het midden van de 19^e eeuw nog elk jaar een openbare verkoop plaats vond van boekweit uit het erve Scholte Honiglo waarbij alleen bewoners van het Dorp tegen contante betaling een half mud boekweit konden kopen.Doordat met de Markeverdeling en het opheffen van de Marke Losser in 1862 de Marke-rechten van het Dorp verdwenen werd het erve Scholte Honiglo in 1863 verkocht aan de Enschedese textielfabrikanten Herman en Gerrit Jan van Heek.

Zij op hun beurt verkopen het Scholte Honiglo, groot:74 bunder, in een publieke verkoop in logement Smit op 24-04-1871 aan de weduwe  Kraesgenberg Leurink, bijgenaamd: ”De Scholte”  Haar zoon Gerhardus Johannes Fransciscus Kraesgenberg was kinderloos en Nico Schoenmaker afkomstig uit Apeldoorn en een zoon van zijn halfzus komt op 13 jarige leeftijd in 1935 op de boerderij meehelpen. Nico werd vanaf zijn intrek op het Scholte Honiglo “Nico van Kraesgenberg Schoolt” genoemd. Nico trouwt in 1950 met Martina Arnolda Maria Riesewijk en ze krijgen 4 kinderen. De passie van Nico Schoenmaker lag in de handel in antiek en niet bij het boerenwerk, hij overlijdt in 2004.

Anno 2016 wordt het erf bewoond door een van de zonen van Nico Schoenmaker.

14 mei 2016

Christina Meijerink Hannink

[1] Rijksdienst cultureel erfgoed

[2] Das Älteste lehnbuch von Steinfurt

3 Repertorium op de Overstichtse en Overijsselse Leenprotocollen nr.834.

4 De Schultinchof door H. Scherphof Bekker en C.S.M. Meijerink Hannink

5 Verpondingsregister van Twente 1601

6 Grondstukken en bewoners in de Marke anno 1832

• Type boerderij: Hallehuistype
• Aanwezige uitbouwen: hoekschot nienend
• Dakvorm: Topgevel2Zijdig
• Buurtschap: Losser
• Bouwjaar:
• Straatnaam: Denekamperdijk
• Huisnummer: 57
• Postcode:
• Plaats: Losser
• Lengtegraad: 7,015904427
• Breedtegraad: 52,27933884